جنگنامه ی غلامان

جنگ نامه غلامان” هر جنگی در هر کجای جهان رو نکوهش میکند و بیضایی در این نمایشنامه اشارات مستقیمی هم به جنگ تحمیلی ایران دارد، آن زمان در سال ۶۲ نوشتن از جنگ آن هم همراه با نثری طنزگونه اصلا رایج نبود با اینکه کتاب در سال ۷۲ منتشر شد و بر صحنه رفت ولی باز هم در تئاتر اثری غریب بود و هنوز هم پس از گذشت آن سالها و آمدن مجموعه هایی چون لیلی با من است و فیلم اخراجی ها باز هم ما در تئاتر اجراهایی در این زمینه کمتر می بینیم. در نمایشنامه “جنگ نامه غلامان” ما شاهد دو جنگ هستیم، جنگی بر سر مسائل مادی و جنگی بر سر عشق. جنگ اول که بر سر قدرت است به نابودی دو طرف می انجامد ولی برعکس جنگ دوم پایانی خوش دارد و آن هم رسیدن عاشق به معشوق است. این نمایشنامه در مورد معشوق است، نه تصاحب کردن دنیا، کار اکثر پهلوانان چیست نابودی به خاطر غنائم و افتخار، پهلوانانی که فقط خون می خواهند و خون می ریزند. بیضایی را می توان نابغه قرن لقب داد، نابغه ای پسا مدرن با سابقه نیم قرن پژوهش، نیم قرن نگارش داستان، نمایشنامه و فیلم نامه، آن هم پر از اندیشه و تفکر.

شاید در اولین نگاه به « جنگنامه ی غلامان » اثر بهرام بیضائی نتواند آن را اثری درباره جنگ ایران و عراق دانست . زیرا زمان و مکان جغرافیایی آن مشخص نیست و به بیانی ، در زمانی نامعلوم و در یک ناکجا آباد رخ می دهد . اما در قرائت آثار ادبی نیازی نیست که همیشه همه چیز به صراحت بیان شده باشد تا خواننده به درکی روشن از اثر برسد .آن گاه که برای دریافت اطلاعات از یک اثر ادبی ، با سکوت آن اثر مواجه می شویم ، لحظه اندیشیدن و خواندن سکوت های آن آغاز می شود . در واقع آنچه در یک اثر بیان نشده ، نیاز به کشف دارد ، اگر نه ، مابقی ساحت یک اثر ادبی ، آشکار شده و فهم آن از هیچ خواننده ای دریغ نمی شود .