خاطرات سرتیپ علی اکبر درخشانی ( از افسران پایه گذار ارتش جدید ایران و فرمانده لشکر آذربایجان )

توضیحات

سرتیب علی‌اکبر درخشانی، از افسران پایه‌گذار ارتش جدید در ایران بوده است که از زمان احمدشاه قاجار، خدمت نظام خود را شروع کردو او پس از پایان آموزش در مدرسه‌ی نظام و آموزشگاه‌های افسری دیویزیون قزاق و ژاندارمری سال‌ها به زد و خورد با عوامل مسلح داخلی و متجاوزین خارجی گذراند و طی سه سال از درجه‌ی نایب سومی به نایب سرهنگی ارتقا یافت و در سن بیست و شش سالگی به فرماندهی قسمت مستقل گیلان زائد یکی از بزرگ‌ترین قسمت‌های قشون ایران رسید. از فرماندهی‌های دیگر او می‌توان به فرماندهی قشون مازندران، فرماندهی نیروهای ارومیه و حکومت کبیرکوه و پشتکوه اشاره کرد. در زمان رضاشاه با وجود آن که مدت‌ها مشاغل حساس و فرماندهی‌های جنگی مختلف را به عهده داشت، به علت مخالفت صریح کتبی با افراط‌کاری‌های املاک سلطنتی و حتی ابراز حضوری این مخالف به رضاشاه از کار برکنار شد. او پس از عزل رضاشاه به خدمت بازخوانده شد و با درجه‌ی سرتیبی به فرماندهی لشکر آذربایجان و شهربانی و ژاندارمری آن خطه و نیز هم‌زمان به استانداری آذربایجان غربی منصوب شد که این امر با قضیه‌ی پیشروی مصادف گردید. سرتیپ درخشانی در شرایطی بسیار دشوار از خونریزی در آذربایجان جلوگیری کرد اما در نهایت به علت دسیسه‌های مخالفان دست‌گیر شد. او ابتدا به حبس ابد و سپس به پانزده سال زندان با کار محکوم شد که پس از کم‌تر از سه سال از زمان بازداشت، آزاد شد. او تا سی سال در ایران ماند و از مخالفان شناخته شده‌ی رژیم شاه بود. وی سرانجام در شب ۷ فروردین ۱۳۵۷ در منزلش توسط مامورین ساواک دستگیر شد و در ۸۲ سالگی در زندان اوین  درگذشت . کتاب حاضر متن کامل خاطرات سرتیپ علی‌اکبر درخشانی است که در طی سال‌های ۱۳۰۲، ۱۳۲۰، ۱۳۳۱ و ۱۳۵۲ نوشته شده است. در خلال این خاطرات بسیاری از مسائل کشور به صورت جزئی بیان شده که یکی از مهم‌ترین آن‌ها عرضه‌ی اطلاعات دقیقی درباره‌ی ماجرای سال ۱۳۲۴ آذربایجان است.‌

 همچنین خاطرات مشروح و دقیق سرتیپ درخشانی از جنگ های گیلان، نبرد با بلشویک ها، زد و خوردهای لرستان و پشتکوه و کبیرکوه، و نوشته های صریح او در مورد برخوردهای کاملا متفاوت مردم با ارتش در جنگ های مختلف و نیز خاطراتش از شخصیت های مختلف نظامی در تدوین تاریخ ارتش ایران در آن دوره از اهمیت فوق العاده برخوردار است.