درباره قیام ژاندارمری خراسان به رهبری کلنل محمد تقی خان پسیان

توضیحات

محمدتقی پسیان (زاده ۱۲۷۰ ورزقان – درگذشته ۹ مهر ۱۳۰۰ قوچان) از نظامیان اواخر دورهٔ قاجاریه و اولین ایرانی بود که دوره آموزش خلبانی دید.

در سال ۱۳۰۰ خورشیدی، کلنل پسیان که فرمانده ژاندارمری خراسان بود، حکومت شبه خودمختار خراسان را تشکیل داد اما مدت کوتاهی بعد توسط قوام السلطنه و رضا خان و فرج الله خان سرکوب و کشته شد .

محمد تقی پسیان نه تنها صاحب قلم و دارای قریحه هنری و ذوق ادبی بود، بلکه نخستین هوانورد ایرانی است که در کشور آلمان ۳۳ بار به هوانوردی پرداخته و می‌خواست این فن را در ایران به جوانان آموزش دهد.

سیدعلی آذری در فصلی از کتابش با عنوان «اولین هوانورد ایرانی در آسمان آلمان» می‌نویسد:

در آن دورانی که از آثار و اختراعات حیرت‌انگیز و شگفت‌آور اروپا فقط معدودی اتومبیل در کشور ما راه یافته بود و در آن موقع که از تعمیرات جزئی آن هم عاجز بودیم، کلنل محمدتقی خان پسیان فرزند لایق ایران که نبوغ در سیمای آن پدیدار است، در صفوف لشکریان آلمان با طی ادوار صنوف مختلف، کار زمین را تا حد ممکن ساخت و با عظمت روحی به کار آسمان پرداخت …

… در تمام پروازهایش نگاهش را به سوی آسمان ایران معطوف ساخته و آرزو داشت مکانیسم هوانوردی را که خود طی کرده‌بود در کشور خود آموزش داده و هنر هواپیمابری را در آسمان کشور خویش نمایان سازد و جوانان وطن را در این کار آموزش و پرورش دهد. او در کنار قبر نادر شاه افشار در مجموعه باغ نادری مشهد به خاک سپرده شده‌است.