درباره کتاب
دکتر عنایت الله رضا از آرمانخواهان نسلی بود که در پی اشغال ایران از سوی ارتش های شوروی و انگلستان در سوم شهریور ۱۳۲۰ و به دنبال آن فروپاشی دیکتاتوری رضا شاه فعالیت سیاسی و اجتماعی خود را آغاز کردند. علیرغم برخی اختلاف ها و تفاوت ها، ویژگی مشترک آن آرمانخواهان آزادیخواهی ، تجددطلبی و عدالت خواهی بود. آنان می خواستند جامعه ی ایران را چنان دگرگون کنند که نه تنها امکان مشارکت عمومی در سامان سیاسی و اجتماعی فراهم شود بلکه فقر ، ستم و بی عدالتی اجتماعی برطرف گردد و ایرانی پیشرفته ، آزاد و آباد پدید آید . از این رو، با تشکیل حزب توده ایران (۷ مهر ۱۳۲۰) به تدریج بسیاری از آن آرمانخواهان به این حزب پیوستند که تحقق آن آرمان ها را نوید می داد. عنایت الله رضا هم که در آن زمان افسر نیروی هوایی بود ، در سال ۱۳۲۲ عضو حزب توده شد و در تشکیلات مخفی افسران حزبی قرار گرفت ؛ و این سرآغاز زندگی سیاسی و فکری پر فراز و نشیب او است ؛ در ۲۵ مرداد ۱۳۲۴ به همراه گروهی از افسران توده ای بازداشت شد و تا اردیبهشت ماه ۱۳۲۵ در کرمان تبعید بود. سپس به تهران بازگشت و در اردیبهشت ماه همان سال ، رهبری حزب توده ستوان یکم عنایت الله رضا را با ۱۸ افسر توده ای دیگر مخفیانه به تبریز فرستاد تا حکومت فرقه ی دموکرات آذربایجان را یاری دهند. در ۲۱ آذر ۱۳۲۵ که حکومت فرقه از هم پاشید ، رضا به همراه همسر و فرزندان خردسالش مانند هزاران نفر وابستگان فرقه به شوروی مهاجرت کردند، کشوری که به باور او و دیگر اعضای حزب توده ، الگوی مطلوب جامعه ای بود که می بایست در آینده در ایران تشکیل شود.
عنایت الله رضا که از معتقدان کمونیسم و شیفتگان کشور شوراها بود ، در طول حدود ۱۸ سال زندگی درباکو و مسکو به تدریج به واقعیت های حاکم برجامعه ی شوروی پی برد. او دریافت سامان این کشور پرآوازه نه تنها چنان نیست که در تبلیغات ادعا شده بلکه نسبتی هم با جامعه ی آرمانی که خواستارش است ، ندارد. در ابتدا فکر می کرد اشکال در نحوه ی سازماندهی اجتماعی و مدیریتی است که حزب کمونیست شوروی برقرارکرده است ، اما به تدریج نقد او متوجه ایدئولوژی کمونیسم شد و سرانجام ، این ایدئولوژی را کنار گذاشت. وقتی به این نتیجه رسید دیگر ضرورتی برای ماندن در کشور شوروی ندید و علیرغم آنکه در ایران به طور غیابی محکوم به اعدام شده بود ، در صدد برآمد به ایران بازگردد. دو سال در فرانسه ماند تا اقدامات برادرش دکتر فضل الله رضا (رئیس وقت دانشگاه تهران) به نتیجه رسید و در سال ۱۳۴۸ پس از ۲۲ سال مهاجرت ناخواسته به ایران بازگشت و درکتابخانه ی پهلوی مشغول به کار شد .
« ناگفته ها » بخشی از خاطراتی است که عنایت الله رضا در ۲۳ جلسه گفتگو با عبدالحسین آذرنگ، علی بهرامیان، صادق سجادی و علی همدانی بیان کرده است. توضیحات رضا در « ناگفته ها » را به می توان به دو بخش تقسیم کرد :۱. خاطرات ، ۲. تحلیل و تفسیر از کمونیسم ، حکومت و جامعه های شوروی و چین .
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.