اندیشه های نهرو

درباره کتاب

جواهر لعل نهرو (زادهٔ ۱۴ نوامبر ۱۸۸۹ – درگذشتهٔ ۲۷ مه ۱۹۶۴) یکی از برجسته‌ترین چهره‌های سیاسی قرن بیستم، رهبر کلیدی جنبش استقلال هند و نخستین نخست‌وزیر این کشور پس از استقلال بود. او که اغلب با عنوان «پاندیت نهرو» (معلم نهرو) شناخته می‌شود، نقشی اساسی در شکل‌دهی به هند مدرن داشت.

در اینجا به جنبه‌های اصلی زندگی و فعالیت‌های او اشاره می‌شود:

👑 نقش در استقلال هند

• رهبر کنگره ملی هند: نهرو یکی از رهبران اصلی حزب کنگره ملی هند بود و در کنار مهاتما گاندی، برای رهایی هند از سلطه بریتانیا مبارزه کرد.

• پیروی از گاندی: او به شدت تحت تأثیر آرمان‌های مهاتما گاندی، به‌ویژه فلسفه «نافرمانی مدنی» و مبارزهٔ بدون خشونت بود.

• سال‌های زندان: نهرو به دلیل فعالیت‌های سیاسی و ضد استعماری خود، بارها توسط حکومت بریتانیا دستگیر شد و مجموعاً سال‌ها از عمر خود را در زندان سپری کرد.

🇮🇳 نخست‌وزیری هند (۱۹۴۷–۱۹۶۴)

• اولین نخست‌وزیر: پس از اعلام استقلال هند در ۱۵ اوت ۱۹۴۷، نهرو به عنوان اولین نخست‌وزیر این کشور انتخاب شد و تا زمان مرگش در سال ۱۹۶۴، نزدیک به ۱۷ سال، این سمت را بر عهده داشت.

• معمار هند مدرن: او به عنوان معمار اصلی هند پس از استقلال شناخته می‌شود. دولت او پایه‌های یک دموکراسی پارلمانی، سکولار و سوسیالیستی را بنا نهاد.

• اصلاحات اجتماعی و اقتصادی: نهرو بر صنعتی‌سازی، اصلاحات ارضی و مدرن‌سازی هند تأکید داشت. در دوران او، قانون اساسی جدید هند تدوین شد که به‌طور رسمی نظام طبقاتی (کاست) را لغو کرد.

🌍 سیاست خارجی و جنبش عدم تعهد

• سیاست بی‌طرفی: نهرو در دوران جنگ سرد، سیاست «عدم تعهد» را در پیش گرفت.

• بنیان‌گذار جنبش عدم تعهد: او به همراه رهبرانی چون مارشال تیتو (یوگسلاوی)، جمال عبدالناصر (مصر) و احمد سوکارنو (اندونزی)، یکی از بنیان‌گذاران اصلی جنبش عدم تعهد بود. این جنبش متشکل از کشورهایی بود که نمی‌خواستند به هیچ‌یک از دو بلوک قدرت شرق (شوروی) یا غرب (آمریکا) بپیوندند.

✍️ نویسنده و متفکر

نهرو علاوه بر فعالیت‌های سیاسی، نویسنده‌ای توانا نیز بود. او بخش زیادی از آثار مهم خود را در دوران زندان نوشت. از جمله مشهورترین کتاب‌های او عبارتند از:

• کشف هند

• نگاهی به تاریخ جهان (مجموعه نامه‌هایی که از زندان برای دخترش، ایندیرا گاندی، می‌نوشت)

🧬 زندگی شخصی و تحصیلات

• او در خانواده‌ای ثروتمند و تحصیل‌کرده در الله‌آباد به دنیا آمد. پدرش، موتیلال نهرو، نیز یک وکیل برجسته و از رهبران کنگره ملی بود.

• نهرو تحصیلات عالی خود را در انگلستان و در دانشگاه‌های معتبری چون هَرو (Harrow) و کمبریج گذراند و در رشته حقوق تحصیل کرد.

• دختر او، ایندیرا گاندی، و نوه او، راجیو گاندی، نیز بعدها به مقام نخست‌وزیری هند رسیدند.