تاریخ سکه از قدیمترین ازمنه تا دوره ساسانیان ( دو جلد در یک مجلد )

درباره کتاب

بنده از این نظر خود را ملزم می دانم که نتیجه مطالعاتم را هر قدر مختصر باشد، بصورت کتابی انتشار بدهم و به سهم خود آنچه را که در مدت بیست و هفت سال موزه داری در موزه ایران باستان (که خود افتخار تاسیس و بنیانگذاری قسمت سکه ها را داشتم) فرا گرفته و جمع آوری نموده ام، در دسترس علاقمندان ، بخصوص دانشجویان رشته باستان شناسی دانشگاه، قرار دهم…

سکه شناسی قسمت مهمی از باستانشناسی است که شاهد زنده ای از تمدن دنیای قدیم و ملل مختلف می باشد.علم سکه شناسی توانسته است بزرگترین خدمت را برای روشن شدن تاریخ گذشته بنماید و گوشه های تاریک و مبهم را روشن و حل کند.

در ایران سکه طلا و نقره از روزگاران قدیم ضرب می‌شده و قانون عرضه و تقاضا بر آن حکومت می‌کرده است. از سال ۱۳۰۶ ه.ق ضرابخانه ماشینی به طور رسمی در ایران بر قرار و تمام ضرابخانه‌های شهرهای معتبر برچیده شد و فکر ایجاد چنین ضرابخانه‌ای سالها قبل در زمان ولیعهد عباس میرزا نایب السلطنه در تبریز مورد توجه بود. در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه ضرب سکه آزاد بود و سکه‌های طلا، نقره و مس بدون محدودیت در ضرابخانه‌های تهران و تبریز و رشت ضرب می‌شد.

 تصویر ارباب انواع و شاهزادگان و سلاطین و طرز کلاه و لباس و آرایش مو، کمک موثری به علم آثار مادی و آداب و رسوم ملل می‌نماید. مثلاً سکه چهار درهمی صیدا که در یک طرف نقش کشتی جنگی بر روی امواج آب دیده می‌شود و طرف دیگر شاهنشاه هخامنشی  اردشیر سوم سوار بر گردونه‌ای که دو اسب قوی هیکل آن را می‌کشند و در مقابل او ارابه ران تسمه‌های قطور را گرفته است و در پشت گردونه نگهبان شاهی سایه بان به دست در حرکت است. معرف وضع کشتیرانی در ۲۴۰۰ قبل و ساختمان گردونه و نوع لباس و آداب رسوم سوار شدن بر آن را به طرز دقیقی نشان می‌دهد و در حقیقت این قطعه فلز کوچک منقوش تاریخ واقعی و مدرک صحیح قسمتی از تاریخ آن دوران است.۱۸

 قسمت مهمی از آثار هنری ساسانی که فلز کاری و زرگری است و خوشبختانه قطعاتی بسیار جالب از صحنه‌های شکار و رزم و بزم از حقارتها به دست آمده به واسطه تطبیق با سکه‌های آن دوره که تصویر کامل هر یک از سلاطین به طور دقیق و ظریف از تزیین سر و سینه و آرایش مو و تاج است می‌توان این شاهکارهای هنری را با دقت مشخص و منتسب به هر یک از شاهان وقت نمود.

اگر در گذشت زمان و حوادث دوران و تغییرات تحت الارضی، جنگها، خرابیها و آتش سوزیها و غارتها، آثار و تمدن قدیم مثل شهرها و بناها و آثار هنری و نوشته و کتیبه‌ها و غیره به کلی از بین رفته و یا مختصری به جای مانده که با کوشش فراوان و صرف وقت زیاد قسمتی از آن از زیر توده‌های عظیم خاک و خرابه‌ها برون ‌آمده یا می‌آمد، با وجود این بسیاری از وقایع تاریخی دنیای قدیم مجهول است ولی خوشبختانه فلزاتی چون طلا، نقره خالص و برنز در مقابل آفات مقاومت زیادتری دارند و به همین دلیل مسکوکات بر جای مانده می‌توانند در شناخت دقیق‌تر دوره‌های مختلف کمک شایانی به باستان شناسان بنماید.

ملکه ملکزاده (بیانی) ؛ نواده ملک المتکلمین، باستان ‌شناس و سکه‌ شناس ایرانی فعال در انجمن جهانی کارشناسان سکه فرانسه، سوییس و یونسکو بود. او که ریاست بخش سکه‌ها، مهرها و الواح موزه ایران باستان را برعهده داشت، موزه سکه بانک سپه تهران را نیز بنیان نهاد. از وی در حدود پنجاه مقاله به زبان ‌های فارسی و فرانسه، در مجلات معتبر داخلی و خارجی به چاپ رسیده است. بانو ملکزاده را می‌ توان پایه‌ گذار تدریس علمی شاخه مهم سکه شناسی در مطالعات باستان‌شناسی ایران دانست. سکه شناسی قسمت مهم از رشته باستان شناسی و نماینده عادات، آداب، خط، زبان، هنر، مذهب، وضعیت اقتصادی و روابط تجاری ملت های گذشته می باشد. کتاب پیش رو که به مطالعه تاریخ سکه از زمان های قدیم تا دوره ساسانی می پردازد، مشتمل بر دو جلد است.