تهاجم

درباره کتاب

موضوع این کتاب بررسی تهاجم نسبت به همنوع , یعنی غریزه جنگجویی با همنوعان , در حیوان و انسان است .

کنراد لورنتس با استفاده از روش های علمی رفتارشناسی مقایسه ای، ضمن بررسی غریزه تهاجم «میان نوعی» بین انواع جانوران، روشن می سازد که این غریزه در انسان به طرز بیمارگونه ای به انحراف رفته است و جنگ ما و کشتارهای انسان را باید بر همین پایه بررسی کرد.

لورنتس برای تشریح نظریات خود، از شرح جزییات و نمونه ها شروع می کند تا سرانجام بتواند خواننده را به همان نتیجه ای برساند که منظور او بوده است؛ اما پیدا کردن ارتباط مطالب و فصول مختلف با هم آسان نیست، هر چند لورنتس در همان مقدمه، موضوع اصلی کتاب یعنی بررسی غریزه تهاجم میان نوعی را اعلام کرده و حتی با توضیح کوتاهی کوشیده است تا ربط مطالب مختلف را نشان دهد. همان جا متذکر شده که دشواری هایی در پیش است و کتاب آن گاه می توانست ادعای کفایت داشته باشد که بتواند خواننده را به کمک جزییات به همان نتیجه ای برساند که مورد نظر نویسنده است.

لورنتس مطالعه درباره غریزه تهاجم را از مطالعه رفتار ماهی ها در یک آکواریوم آغاز می کند و سپس به سواحل مرجانی فلوریدا می رود تا این غریزه را در میان ماهی هایی که محدوده ای را تسخیر می کنند، در کف اقیانوس ها مطالعه کند. از پایان بخش اول و دوم کتاب، این نتیجه بر جا می ماند که ماهی های رنگارنگ کف اقیانوس ها فقط ماهی های همنوع را هدف تهاجم قرار می دهند و جز در مواقع شکار به دیگر انواع ماهی ها کاری ندارند و اصولا یکدیگر را نادیده می گیرند. رنگ های سحرکننده ماهی های محدوده ای، نقش عمده ای در حفظ نسل آن نوع دارد.

بدین ترتیب که در صاحب محدوده، غریزه تهاجم و حفظ محدوده در برابر همنوع را برمی انگیزد و به همنوع تازه وارد هشدار می دهد که به محدوده ماهی دیگری از نوع خودش وارد شده و این می تواند موجب تنگی روزی برای صاحب محدوده باشد. در دیگر انواع جانوران، به عنوان مثال آواز بلبل ها نیز همین کار رنگ ماهی ها را انجام می دهد.

کنراد لورنتس (انگلیسی: Konrad Lorenz‎؛ زاده ۷ نوامبر ۱۹۰۳ درگذشته ۲۷ فوریه ۱۹۸۹) یک از مشهورترین جانورشناسان جهان و دانشمند برنده نوبل فیزیولوژی و پزشکی اهل اتریش بود. در اواخرسال ۲۰۱۵ یکی از دانشگاه‌های معتبر اتریش دکترای افتخاری خود را که به وی تقدیم کرده بود، به دلیل همکاری اش با نازی‌ها پس گرفت.