دین و دولت در اسرائیل

درباره کتاب

نوع رابطه دین و دولت در اسرائیل، موردی منحصر به فرد و در عین حال پیچیده و مبهم است. در این کتاب تلاش شده از خلال بررسی تاریخی تطور قوم یهود، کشمکش دین و دولت در کشور عبری، تئوریزه شده و فرضیه ای درباره آینده آن طرح شود. آنچه در این پژوهش مفروض گرفته شده این است که مذهب در یک جامعه سنتی، کارکردی اساسی در ایجاد انسجام اجتماعی دارد، اما در یک جامعه مدرن به مفهوم غربی آن، این کار ویژه ابتدا به صورت عامل تنش زدای اجتماعی در می آید و در نهایت نقش مذهب از عامل وحدت بخش و مشروعیت بخش دولت به حوزه علایق فردی تنزل مییابد. با این مفروض، این پرسش مطرح میشود که در جامعه مصنوع و تازه تاسیس اسرائیل که روند طبیعی گذر از سنت به مدرنیزم را طی نکرده است، نقش دین در وحدت بخشی جامعه و مشروعیت بخشی به دولت چیستŒ در پاسخ به پرسش فوق فرضیه اصلی در این پژوهش به شرح زیر صورتبندی میشود: دین یهود کارکردی دوگانه و متناقض در جامعه نو بنیاد اسرائیل پیدا کرده و باعث شکاف اجتماعی عمیقی در آن جامعه شده است. به طوری که حل آن بروز تنش های اجتماعی گسترده ای در پی خواهد داشت. برای توضیح این فرضیه باید ادوار سه گانه زندگی یهودیان را که به صورتی دیالکتیکی از حدود سه هزار سال پیش آغاز شده و سه مرحله تاسیس دولت باستانی، دوران تبعید و برپایی دولت جدید را پشت سر گذاشته است مورد بررسی قرار داد و به ویژه مبانی مشروعیت دولت در دوره باستانی، دیدگاه یهودیان نسبت به دولت و سیاست در دوره تبعید و مبانی مشروعیت دولت جدید را بررسی کرد…نیاز اسرائیل به مذهب به عنوان عامل همبستگی بین جامعه یهودیان ارتدوکس و سنتی از یک سو و ضرورت به حاشیه راندن مذهب به منظور ایجاد تساهل و تسامح مورد نظر اقشار مدرن از سوی دیگر، سبب شده است تا رابطه دین و دولت در اسرائیل به صورتی تناقض آمیز، شکل نیافته، سیال و در حال گذر در آید. عدم توفیق دولتهای اسرائیل برای تدوین قانون اساسی نیز معلول همین وضعیت است. روشن است که پدیده تعیین نیافته، ابهام آمیز جلوه میکند و همین ابهام بر سایر وجوه جامعه اسرائیلی مانند پلورالیسم، دمکراسی و حقوق شهروندی نیز سایه می اندازد. نشان دادن این وضعیت ابهام آمیز از راه توصیف وضع تاریخی یهودیان و عملکرد دولت و جوامع مختلف مذهبی و سکولار در اسرائیل و مشکلات و تناقضاتی که این وضع در عمل پیش میآورد، هدف اصلی این پژوهش است. در پایان کتاب فهرست منابع و نمایه اسامی آمده است.