سفرنامه آلبرت کاستگر خان مهندس باشی در دوره ناصرالدین شاه

درباره کتاب

مسیو آلبرت کاستگرخان، از اواسط دوران ناصرالدین‌شاه قاجار به منظور توسعه راه‌های شوسه، از اتریش وارد ایران شد. یکی از شاخصه‌های مدرنتیه دوره قاجار، مقوله راه و راه‌سازی است. روشنفکران قاجاری، از راه شوسه و راه آهن به عنوان ستون فقرات رشد اقتصادی کشور یاد می‌کردند و از راه‌سازی تحت عناوین «راه نجات» و «راه گلستان شدن کشور» نام می‌بردند و برای نیل به اهداف خود، اقداماتی را انجام دادند. یکی از این کارها، استخدام یک مهندس اتریشی به نام مسیو آلبرت کاستگر بود که در دوره ناصرالدین‌شاه قاجار به ایران دعوت شد و به ترتیب در دارالفنون، وزارت جنگ، وزارت فوائد عامه و وزارت امور خارجه مشغول به کار گردید. از او می‌توان به عنوان اولین مهندس راه‌سازی ایران در دوره قاجار نام برد زیرا اولین راه‌های شوسه ایران یعنی مسیرهای راه شمیران، راه تهران ــ کرمانشاه، راه تهران ــ مازندران و راه قوچان توسط او ایجاد شد و در دیگر مسیرها، به عنوان مشاور در خدمت دولت ایران بود. مسیو کاستگرخان، در طول اقامت خود در ایران که بین سالهای ۱۲۷۷ – ۱۳۰۷ هـ.ق، به طول انجامید، به نقاط مختلف ایران سفر کرد و گزارش‌هایی را تهیه کرد. کتاب حاضر، شامل معرفی کاستگرخان، گزارش او از سفرش به مازندران و بلوچستان، بررسی نسخه خطی او به نام «مشق نظام» و در نهایت بررسی اسناد مربوط به کاستگرخان در سازمان اسناد آرشیوی وزارت امور خارجه ایران و اسناد سازمان ملی ایران می‌باشد. ارزش این گزارش‌ها بدین جهت است که برای اولین بار حجم عمده سفرنامه‌ای از دوره قاجار، با نگاه تخصصی به جاده‌های کشور و وضعیت حمل و نقل در ایران دوره ناصری تالیف و تدوین شده است.