عرایس الجواهر و نفایس الاطایب

درباره کتاب

این کتاب که در سال ۷۰۰ هجری تالیف شده رساله‌ای است در شناخت جواهرات و عطرها و هم‌چنین صنعت کاشی‌پزی ایران در دوره‌ی اسلامی. در کتاب شمه‌ای از اصول صنعت کاشی‌گری که در کاشان رواج داشته و خاندان مولف بدان اشتغال داشته‌اند ذکر شده است. اطلاعات و اصطلاحات علمی و صنعتی متعددی در کتاب می‌توان یافت. نگارنده در بخش اول کتاب به معرفی انواع جواهرات و سنگ‌های قیمتی پرداخته و آن‌ها را در سه دسته‌ی حجریات، جواهر متوسط و فلزات هفت‌گانه قرار می‌دهد. در بخش دوم به معرفی انواع عطر پرداخته و عطریات را به دو دسته‌ی مفردات و ترکیبات تقسیم می‌کند. انواع مفردات در سه باب و انواع ترکیبات و معاجین در پانزده باب ذکر شده است. کافور، عود، عنبر، مشک، ادهان، برمکیات و… از جمله‌ی این عطریات هستند. در انتها بخش مربوط به صنعت کاشی‌گری آمده است و هم‌چنین نمونه‌هایی از نسخه‌ی خطی این اثر ضمیمه شده است. کتاب با فهرست‌های موضوعی مختلف به پایان می‌رسد. گفتنی است، کتاب بر اساس نسخه‌ی کتابخانه‌ی ایاصوفیه تصحیح شده است.