میرداماد ( بنیان گذار حکمت یمانی )

درباره کتاب

میر برهان‌الدین محمدباقر استرآبادی (حدود ۹۶۹ – ۱۰۴۰ هجری قمری)، مشهور به میرداماد، از بزرگترین فیلسوفان، متکلمان و فقیهان شیعه در قرن یازدهم هجری و از ارکان اصلی مکتب فلسفی اصفهان به شمار می‌رود. به دلیل عمق و وسعت دانش فلسفی‌اش، او را «معلم ثالث» (پس از ارسطو و فارابی) لقب داده‌اند.

پدر او، میر شمس‌الدین محمد استرآبادی، داماد محقق کرکی (فقیه بزرگ شیعه) بود و به همین دلیل به «داماد» شهرت یافت و این لقب به پسرش، میر محمدباقر، نیز رسید.

جایگاه علمی و فلسفی:

میرداماد در علوم مختلفی از جمله حکمت، فلسفه، کلام، فقه، اصول، حدیث، ریاضیات و ادبیات تبحر داشت. او با تلفیق آموزه‌های مشاء (ابن سینا)، اشراق (سهروردی) و کلام شیعی، نظام فلسفی نوینی را پایه‌ریزی کرد. یکی از مهم‌ترین نظریات فلسفی او، نظریه «حدوث دَهری» است که به مسئله چگونگی آفرینش عالم می‌پردازد.

او شاگردان برجسته‌ای را تربیت کرد که مشهورترین آنها ملاصدرا، بنیان‌گذار حکمت متعالیه، است. از دیگر شاگردان نامدار او می‌توان به فیض کاشانی و ملا عبدالرزاق لاهیجی اشاره کرد.

آثار مهم:

از میرداماد آثار مکتوب فراوانی به جای مانده است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قبسات: مهم‌ترین اثر فلسفی او که در آن به شرح نظریه حدوث دهری پرداخته است.
• الرواشح السماویة
• الایقاضات
• صراط المستقیم
• تقویم الایمان

میرداماد در شعر نیز دستی داشت و با تخلص «اشراق» شعر می‌سرود. او سرانجام در سال ۱۰۴۰ هجری قمری در مسیر بازگشت از سفر عتبات عالیات درگذشت و در نجف اشرف به خاک سپرده شد.