نامه های یوسف مغیث السلطنه

درباره کتاب

کتاب حاضر، دربردارنده چندین نامه از شخصی با نام «یوسف مغیث‌السلطنه» به «رضا قلی‌خان مافی» است. نامه‌های مندرج در کتاب در نه بخش دسته‌بندی گردیده و مشتمل بر موضوع‌های گوناگون از اخبار سیاسی و شایعات پایتخت گرفته تا ارتباط و ملاقات با مسئولین دولتی؛ اوضاع منزل،‌ خانواده و بستگان؛ و گزارش شورش در روسیه است.

«مغیث‌السلطنه» که از خادمان «رضاقلی‌خان مافی» به شمار آمده، علاوه بر گزارش اوضاع و احوال جامعه و خانواده برای اطلاع ارباب خویش که در بوشهر ساکن بوده، در بسیاری موارد به اظهار نظرهای سیاسی و عقیدتی نیز پرداخته و به این وسیله تصویری از جامعه دوران قاجار ارائه کرده است.

 این نامه ها، از مجموعه اسناد «حسین قلی خان نظام السلطنه مافی» استخراج و تدوین شده است. در میان نامه های «حسین قلی خان» به برادرزاده اش «رضا قلی خان نظام السلطنه مافی»،نامه های پراکنده ای با مهر «یوسف» و «یوسفعلی»، خطاب به «رضا قلی خان»وجود دارد. از این مکاتبات چنین برمی آید که «یوسف مغیث السلطنه»، از سال 1306 ه. ق در دستگاه «رضا قلی خان» به کار اشتغال داشته است و از سال 1319 ه. ق که «رضا قلی خان» به حکومت بوشهر و بنادر منصوب می گردد، پیشکاری بوشهر و بنادر در تهران به او واگذار می شود. در حقیقت «مغیث السلطنه» واسطه حکومت بوشهر و بنادر و دولت مرکزی بوده و اخبار پایتخت را به اطلاع «رضا قلی خان» می رسانده است. نامه های «مغیث السلطنه» از سبک و انشای شیرینی برخوردارند.

او عقاید خاصی داشته و به آینده با نظری بدبینانه می نگریسته است. از تغییر وضع و جنبش مشروطیت وحشت داشته و مشروطه خواهان را عناصری آشوب طلب و مفسده جو می دانسته است. «مغیث السلطنه»در نامه هایش، اخبار و شایعات پایتخت، ارتباط و ملاقات با مسئولین دولت و اوضاع منزل و بستگان را به «رضا قلی خان» گزارش می دهد.