چین بعد از مائو

درباره کتاب

در طول تاریخ کم نبودند سیاستمدارانی که هر چند دم از توده ها می زدند اما برای نیل به اهدافشان از هیچ نوع جنایتی فروگذار نبودند. مائو تسه‌تونگ، تئوریسین مارکسیست لنینیسم و رهبر سابق حزب کمونیست چین یکی از برجسته‌ترین افراد از این قشر بود که از آغاز حرکت انقلابی‌اش تا لحظه مرگش در سال ۱۹۷۶ حدود ۷۰ میلیون انسان را به کشتن داد. مائو در ۲۶ دسامبر ۱۸۹۳ در شاوشان از ایالت هونان به دنیا آمد. خانواده‌اش از طبقه کشاورز بودند اما نسبت به دیگر هم‌محلی‌هایشان وضع مالی خوب و مناسبی داشتند. پدرش مردی سختگیر و دقیق بود و می‌خواست پسرش نیز فردی منظم و با انضباط باشد، مادرش نیز زنی مذهبی و آرام بود و از همان کودکی پسرش را به دینداری تشویق می‌کرد….

نسل جدید قدرت به رهبری دنگ‌ شیائوپینگ (که جایگزین مائو شده بود)، حزب کمونیست را مجاب کرد که به‌جای آرمان همیشگی و ناموسی مبارزه طبقاتی، رشد اقتصادی و معیشت مردم را هدف اصلی خود قرار دهد. در جامعه‌ای کمونیستی که یک حزب کمونیست بر آن حاکم است ارزش اول و آخر عدالت و برابری (مبتنی بر مبارزه طبقاتی و نفی ثروت و سرمایه داری فردی بود) است اما رهبر جدید چین حرف‌های چارچوب شکنانه داشت: او رسما در سخنرانی هایش چیزهای عجیبی می گفت: ثروت شکوهمند است! ثروتمند شدن ننگ نیست! بگذار برخی از مردم ثروتمند شوند!  برنامه ریزی متمرکز دولتی جایش را به آزادی نسبی اقتصادی داد. مثلا به کشاورزان اجازه دادند به صورت محدود خودشان تصمیم بگیرند چه بکارند و چگونه محصولاتشان را ارائه کنند، حاصل چه شد؟ بازدهی کشاورزان چهار برابر و بازدهی زمین ها دو برابر شد…

اندیشه‌ی مائو بر مبنای این ایمان نهاده شده که مردم می‌توانند به کمک ایده‌های مناسب و اراده‌باوری، بر کلیه‌ی موانع مادی فائق شوند و واقعیت اجتماعی را مطابق با آرمان‌هایشان شکل دهند.» در نتیجه مائو برخلاف مارکس می‌پنداشته که مردم چین بدون دست‌یابی به شرایط مادی لازم و بدون نیاز به انقلابات سوسیالیستی در کشورهای غربی پیشرفته از لحاظ صنعتی خواهند توانست به کمک اراده‌ی انقلابی و زور بازوی خود، چین را در مدت کوتاهی صنعتی و مدرن کنند و حتی از کشورهای پیشرفته‌ی صنعتی نیز پیشی گیرند…