کولی ها

درباره کتاب

نوآوری و جذابیت این اثر در اصل به موضوع آن برمی‌گردد: یک قبیله‌ی کولی راهی نقطه‌ی ناشناسی است در قلب استپ‌های بیکران روسیه، که موظف شده است تا انتهای جنگ دوم جهانی در آن اقامت کند.

رئیس قبیله ـ پیرمردی به نام «هیم» است ـ که ابتدا این فرمان را جدی نگرفته اما هنگامی که می‌بیند ژاندارم‌ها با چه ترحمی به افرادش نگاه می‌کنند عمق فاجعه‌ای را که به انتظار قبیله نشسته است درمی‌یابد. هرچه قبیله پیشتر می‌رود نگرانی در جان «هیم» بارور‌تر می‌شود تا آن‌جا که وقتی در اعماق استپ فرمان بار‌افکندن دریافت می‌کند از خود می‌پرسد: «آیا همین‌جا نیست که کلنگ من باید به زمین بخورد؟

آیا همین‌جا نیست که قبیله‌ی من راه فنا در پیش خواهد گرفت؟». این کتاب، از زندگی و اندیشه و فرهنگ و رسوم قبایل کولی سخن می‌گوید. چیزی که تا به امروز برای ما سخت ناشناخته مانده است، و در عین حال از اودیسه‌ی حزن‌انگیزی سخن می‌گوید که پنج سال تمام به طول می‌انجامد؛ فاجعه انسانی بدوی و پاکدل که شگرد قتل عام نژادی ضربتی مرگ‌آور بر او وارد آورده است.

رُمان کولی‌ها داستان جنگ است و مرگ. داستانی که خواننده با پی‌گیری آن هر لحظه خود را شریک فاجعه‌ای می‌بیند تکان دهنده و سهمگین؛ و به این گفته‌ی هابز پی می‌برد که آری انسان گرگ انسان است؛ «با این همه، ‌این جنگ بود که این بلا را بر سر آنان نازل کرده بود، ‌نه مرگ».

زاهاریا استانکو سالی چند با کولی‌ها زندگی کرده بود و با تیز‌بینی به آداب و رسوم پیچیده‌شان پی برده بود. او مانند یک مردم‌شناس خبره با مشاهده‌ی مشارکتی طولانی مدت و زندگی همدلانه با آن‌ها پی به بسیاری از رسوم آنها برده بود که تحت شرایط عادی کولی‌ها آن‌ها را در اختیار غریبه‌ها قرار نمی‌دادند.